Özürlü Çalışana Erken Emeklilik İçin Yol Haritası

Özürlü Çalışana Erken Emeklilik İçin Yol Haritası
10.02.1978 doğumlu, doğuştan duymayan, konuşamayan kardeşim 15.03.1995 tarihinden beri SSK’lı olarak 2 bin günü olan bir çalışan olmasına karşın şu an çalışmamaktadır. Biz isteğe bağlı ödeyip emekli olmasını sağlayabilir miyiz? Ne zaman emekli olur? Selim DOĞAN

Sayın Okurum,
Öncelikle belirtmeliyim ki kardeşinizin duymama, konuşmaması doğuştan olduğundan malûlen emekli olma hakkı olmamakla birlikte özürlü statüsünden emeklilik yolu açık bulunuyor.

Bunun için kardeşinizin öncelikle bir işe girmesi gerekiyor. İşe girdikten sonra işvereninden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge, nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf ve bir dilekçe ile ildeyse Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’ne, bağımsız vergi dairesi bulunan ilçedeyse Vergi Dairesi Müdürlüğüne, diğer ilçelerde Mal Müdürlüğüne başvurmalı. Bu kurumların sakatlık indiriminden yararlanmak isteyen özürlü kardeşinizi “Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” in ekinde yer alan ve yetki verdiği sağlık kuruluşlarından sağlık raporu almak üzere sevkini yapması gerekiyor.

Yetkili sağlık kuruluşunca verilecek “En az %40 oranında özürlü olduklarına ilişkin raporlar” ilgili müdürlüklerce Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nda oluşturulan Merkez Sağlık Kuruluna gönderiliyor. Merkez Sağlık Kurulu da son değerlendirmeyi yapıyor.

İtiraz yöntemi
Düzenlenen bu özürlü sağlık kurulu raporlarına gerek özürlü veya vasisi gerekse raporu isteyen kurumca itiraz hakkı bulunuyor.

İlgililerin itiraz dilekçesi ve ilk özürlü sağlık kurulu raporunun tasdikli bir örneği ile birlikte, bulunduğu ilin sağlık müdürlüğüne başvurması halinde, il sağlık müdürlüğü, özürlü sağlık kurulu raporu alacak kişiyi en yakınındaki özürlü sağlık kurulu raporu vermeye yetkili farklı bir hastaneye gönderiyor. İtiraz edilen özürlü sağlık kurulu raporu ile itiraz üzerine verilen özürlü sağlık kurulu raporundaki kararlar aynı yönde ise özürlü sağlık kurulu raporu kesinlik kazanıyor.

Özürlü sağlık kurulu raporlarının farklı olması durumunda, yeni yönetmelik ekinde belirtilen hakem hastanelerden, kişinin ikamet ettiği yere en yakın bir hakem hastaneye, kişi yeniden muayene edilmesi ve özürlü sağlık kurulu raporu tanzim edilmesi amacıyla yine il sağlık müdürlüğü kanalıyla gönderiliyor. Hakem hastanenin özürlü sağlık kurulunca verilen kararı kesin oluyor.

Bu şekilde yapılacak sevki müteakiben hastanede yapılacak muayene ve tetkikler sonucunda kardeşinizin özürlülük yüzdesine ve sigortalılık başlangıcına göre şayet yüzde 80 ve daha fazla sakatlık oranına sahipse 15 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 600 günle; yüzde 60-79 oranındaysa 16 yıl 4 ay sigortalılık süresi ve 3 bin 760 günle; yüzde 40-59 arasında sakatlık oranındaysa 17 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 920 günle emekli olma hakkı bulunuyor. En az yüzde 40 oranında özürlü olması aynı zamanda vergi indirimi hakkından da yararlanmasını sağlayacaktır.

Son bin 260 güne dikkat
Bir başka önemli nokta kardeşinizin SSK’lı günlerinden sonra bin 260 gün isteğe bağlı primi ödememesi gereğidir. Bu nedenle kardeşinizin kalan bin 600 günlük primin en az 370 gününü bir işyerinde çalışarak tamamlarsa kalan bin 230 gün isteğe bağlı ödemesinin zararı olmaz. Bu arada özürlü raporu konusunu da hallederse 3 bin 600 günü tamamladığında tespit edilecek özürlülük raporuna göre yukarıda belirttiğim ölçütlere göre emekli olabilir.

Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Yeşim ASLAN - 15.01.1997 tarihinden beri SSK sigortalılığında 4 bin 113 günü olan, 19.12.1979 doğumlu bir sigortalı olarak vergi indiriminden faydalanmanızı sağlayan yüzde 40 özürlülük oranınızla 18 yıl ve 4 bin 80 günle emekli olabilirsiniz. Gün sayınız tamam olduğuna göre emeklilik için 19.12.2015 tarihini beklemeniz gerekiyor.
Sema YÜCE – 20 yıllık prim ödeme süresini tamamlasanız dahi işyerinizi kapatmadan veya devretmeden 4/b sigortalısı olarak prim ödemekten kaçınma hakkınız bulunmuyor.